Rurociągi, mimo swojej na pozór stabilnej konstrukcji, wciąż są narażone na wydłużenia termiczne. By zminimalizować to zjawisko, konieczne jest stosowanie kompensacji. Jak to wygląda w praktyce?

Znaczenie kompensacji

Przy projektowaniu rurociągów zaleca się stosowanie kompensacji naturalnej, tam, gdzie nie jest ona możliwa, konieczne jest stosowanie kompensatorów (http://www.mpec.bialystok.pl/files/wytyczne_scieci_cieplne2013a.pdf). Kompensacja ma na celu wyrównanie wydłużeń cieplnych, jakie występują w rurach. Projekt rurociągu musi uwzględniać ruch cieplny w miejscach połączeń rur, dlatego stosuje się specjalne rozwiązania instalacyjne, by rura mogła swobodnie pracować. Kompensacja jest bardzo ważna przy instalacjach z użyciem rur z tworzyw sztucznych, ponieważ są one bardzo podatne na zmiany kształtu pod wpływem zmian temperatury.

Kompensatory w rurociągach

Nie ma rurociągu, który nie byłby narażony na wibracje, zmiany temperatury, działanie sił zewnętrznych, dlatego kompensatory stosuje się przy każdej tego typu konstrukcji. Część ruchoma rurociągu absorbuje ruch konstrukcji – bez niej zmniejsza się wytrzymałość rurociągu, co w konsekwencji może doprowadzić do zniszczenia części albo całego systemu rur. Kompensator przyczynia się do redukcji naprężeń mechanicznych, kompensacji wydłużeń termicznych, redukcji drgań i poziomu hałasu. Zastosowanie połączeń elastycznych sprawia też, że montaż i demontaż armatury są mniej kłopotliwe, a ona sama jest mniej narażona na drgania i skoki ciśnienia. Kompensatory są niezbędne w instalacjach ciepłowniczych, energetyce, przemyśle petrochemicznym, hutnictwie, oczyszczalniach ścieków, cementowniach, przemyśle papierniczym, chemicznym, spożywczym, stoczniowym, metalurgicznym oraz w transporcie materiałów sypkich. Optymalnym rozwiązaniem są kompensatory mieszkowe, dzięki którym można obniżyć koszty budowy rurociągu i jego późniejszej eksploatacji. Stosowanie kompensatorów przyczynia się też do obniżenia wagi całej konstrukcji. Kompensatory o różnych właściwościach można zamówić na stronie www.witzenmann.com.pl.

Kompensacja naturalna

Kompensację można uzyskać w sposób naturalny, stosując odpowiednie ułożenie przewodów i rozmieszczając mocowania w określonych miejscach instalacji. Dokładną długość ramion ustala się na podstawie obliczeń z uwzględnieniem średnicy rury i materiału, z którego została wykonana. Odcinki nie mogą być zbyt krótkie, bo wtedy odkształcenia naruszą stabilność konstrukcji; każdy fragment takiego rurociągu musi się swobodnie rozszerzać. Tego typu rozwiązania są możliwe tylko w przypadku rur o odpowiedniej elastyczności, w pozostałych przypadkach potrzebny będzie kompensator.