Gotowe projekty domów (inaczej powtarzalne lub katalogowe) na dobre zadomowiły się w polskiej rzeczywistości. Inwestorzy cenią je z bardzo różnych powodów – ze względu na przystępną cenę dokumentacji, szybki dostęp do sprawdzonych rozwiązań użytkowych, możliwość zweryfikowania teorii (projektów) z praktyką (już wybudowanymi domami) oraz z powodu ogromnej różnorodności propozycji (ok. 20.000 ofert na rynku). Przymierzając się do realizacji marzenia o własnym domu warto zatem porównać dostępne warianty i sprawdzić, jakie projekty domów cieszą się obecnie największym powodzeniem.

Większość budowanych w Polsce budynków jednorodzinnych powstaje na podstawie projektów gotowych, czyli dokumentacji wielokrotnego zastosowania (dzięki temu są tanie i dostępne od ręki), wymagają one jednak tzw. adaptacji, czyli przystosowania proponowanych w projekcie rozwiązań do warunków konkretnej inwestycji, dzięki czemu, w myśl art. 34 ust. 3 pkt 2 ustawy „Prawo budowlane”, stają się projektem architektoniczno-budowlanym, stanowiąc integralną część projektu budowlanego, składanego wraz z wnioskiem o uzyskanie pozwolenia na budowę.

Adaptacja, od czego zacząć?

Proces adaptacji jest ściśle związany z projektem i z działką, jedno i drugie musi do siebie pasować. Aby nie mieć wątpliwości, a później problemów związanych z niemożnością postawienia danego domu na konkretnej posesji trzeba przede wszystkim dysponować stosownymi informacjami, wynikającymi wprost z decyzji o warunkach zabudowy, albo z obowiązującego na danym obszarze miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, które określają np. rodzaj zabudowy (jednorodzinny, szeregowy itp.), rodzaj dachu i stopień nachylenia połaci, wysokość kalenicy, linię zabudowy itp. Najlepiej – najpewniej i najwygodniej – porozmawiać o tym z fachowcem, legitymującym się stosownymi uprawnieniami w zakresie projektowania np. architektem lub inżynierem budownictwa, będącym członkiem Izby Architektów lub Izby Inżynierów. Jednym z miejsc, gdzie można znaleźć sprawdzonych specjalistów oraz liczyć na profesjonalną pomoc w doborze tego jedynego, najlepszego spośród bogatej oferty projektów domów, i na weryfikację możliwości wybudowania go na konkretnej działce, jest sieć Doradców Domowy.pl.

Co sprawdza projektant adaptujący?

Przede wszystkim projektant adaptujący przejmuje funkcję projektanta budynku, dlatego tym bardziej powinien szczególnie starannie podejść do kwestii związanych z tzw. częścią obowiązkowej adaptacji, na którą składa przede wszystkim sprawdzenie zgodności projektu gotowego z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego lub decyzją o warunkach zabudowy, dopasowaniem względem stron świata, ukształtowania terenu, nośności gruntu, głębokości jego przemarzania, czy właściwej strefy klimatycznej i wiatrowej; poza tym wymagane jest dostosowanie projektu do stref obciążeń konstrukcyjnych, wykonanie projektu zagospodarowania działki wraz z wymaganymi przyłączami mediów i potrzebnymi w związku z tym innymi dokumentami (np. mapą geodezyjną). Idealną jest sytuacja, kiedy obowiązkowa adaptacja ogranicza się do dostosowania fundamentów do miejscowych warunków gruntowych, nie trzeba zmieniać usytuowania otworów okiennych, przenosić tarasu czy zmieniać kąta nachylenia dachu. Najczęściej jednak dokumentacja wymaga wprowadzenia dodatkowych modyfikacji na prośbę inwestora. Wtedy mówimy o zmianach, które nie są obowiązkowe, acz pożądane z punktu widzenia budującego i wchodzą w zakres nieobowiązkowej części adaptacji projektu.

Co można zmienić w projekcie gotowym?

Należy pamiętać, że wszystkie gotowe projekty domów chronione są prawem autorskim, co oznacza, że wprowadzając własne zmiany do dokumentacji należy uzyskać na to zgodę autora. Większość biur projektowych, oferujących takie rozwiązania, udziela stosownych zgód bezpłatnie. Jednak warto pamiętać, że im większa interwencja w konstrukcję budynku, tym kosztowniejsze będą zmiany już na etapie adaptacji projektu; poza tym duża ingerencja w architekturę budynku niesie za sobą konsekwencje rzutujące na kształt bryły i wizualny odbiór budynku.

Czasami lepiej poszukać bardziej dopasowanego projektu niż wprowadzać zbyt daleko idące zmiany do dokumentacji, nie spełniającej kryteriów posiadanej działki. Najczęściej wprowadzane zmiany, na które zgadza się większość autorów dotyczy m.in. wymiarów fundamentów, podpiwniczenia, zmiany materiałów budowlanych i wykończeniowych, liczby i układu okien, nachylenia połaci, przekrojów konstrukcji dachu, kształtu i usytuowania tarasów i podjazdów, przebiegu instalacji – wodnej, kanalizacyjnej, gazowej, elektrycznej i centralnego ogrzewania itp. O pomysłach na zmiany – łatwe i trudne – najlepiej porozmawiać z projektantem jeszcze na etapie szukania rozwiązań dla siebie. Katalogowe projekty domów to kopalnia pomysłów, w której można znaleźć odpowiedź na prawie każdą potrzebę. Trzeba tylko dobrze poszukać!