Trzy odcinki dróg lokalnych w technologii betonu wałowanego powstały w gminach Koczała i Tuchomie na Pomorzu. Drogi te zrealizowano z wykorzystaniem materiałów firmy Lafarge za pomocą układarki do układania mas bitumicznych. Jest to kolejny krok w rozwoju dróg betonowych w Polsce.

Betonowe nawierzchnie dróg to standard w wielu krajach Europy Zachodniej. W Polsce, pomimo zalet betonu, przez wiele lat był on rzadko stosowany do budowy dróg. Jednak coraz częściej zaczynają pojawiać się betonowe odcinki autostrad, dróg ekspresowych i lokalnych. Za ich budową przemawia nie tylko wysoka jakość i trwałość, ale również duże korzyści ekonomiczne. Szacowana trwałość dobrze wykonanej drogi betonowej to minimum 30 lat.

Fot. Lafarge. Betonowa droga w gminie Tuchomie

Jedną z metod wykonywania nawierzchni jest technologia z betonu wałowanego, ang. Roller Compacted Concrete, która charakteryzuje się niskim kosztem oraz krótkim czasem wykonania drogi. Liderem w budowaniu nawierzchni z betonu wałowanego są Stany Zjednoczone i Kanada. W Europie technologia ta znana jest w takich krajach jak: Francja, Niemcy czy Belgia. Znalazła zastosowanie głównie do budowy dróg lokalnych, placów postojowych i manewrowych oraz na podbudowy pod nawierzchnie autostrad i dróg ekspresowych.

Budowę pierwszej polskiej drogi w technologii betonu wałowanego zrealizowano w 2010 r. w Miastku. Technologia sprawdziła się, dlatego gmina wykonała z betonu kolejny odcinek. Materiały dostarczyła firma Lafarge, a wykonawcą była firma Harat Przedsiębiorstwo Drogowo – Budowlane Sp. J., która od kilku lat pracuje nad wdrożeniem tej technologii w Polsce i dotychczas wykonała ponad 3 km takich dróg.

Fot. Lafarge. Na pierwszym zdjęciu układanie pierwszego metra betonowej drogi, na kolejnym ekipa na etapie 50 metra

Trzy nowe odcinki dróg gminnych w technologii betonu wałowanego powstały w miejscowościach Koczała (pow. Człuchów) oraz Piaszno w gm. Tuchomie (pow. Bytów). Dzięki współpracy firmy Lafarge (materiały budowlane), Harat (wykonawstwo) oraz Bomag (maszyny) wybudowano drogę w gminie Tuchomie o długości 215 m i szerokości 3 m oraz dwa odcinki w gminie Koczała – oba o długości ok. 100 m długości oraz szerokości 3 i 5 m.

Materiały budowlane –- kruszywa do betonu, cement CEM II / B -V 32,5 R oraz mieszankę kruszywa drogowego 0/31,5 – dostarczyła firma Lafarge. Specjalnie zaprojektowana mieszanka betonowa o konsystencji wilgotnej (tzw. wilgotności optymalnej) została ułożona za pomocą układarki do mas bitumicznych firmy Bomag, będącej częścią francuskiego koncernu Fayat. Za produkcję mieszanki betonu wałowanego oraz wykonanie odcinków dróg odpowiedzialna była firma Harat.

Inwestycji przyglądali się przedstawiciele obu gmin. – Drogi betonowe buduje się w całej Europie, dlatego też dobrze, że zaczęto je budować również u nas. Technologia betonu wałowanego daje duże możliwości, tak wykonana nawierzchnia jest bardzo trwała, a jej realizacja dużo szybsza. Szczególnie, że pojawiły się specjalistyczne maszyny, dzięki którym można to zrobić naprawdę solidnie. Z pewnością będziemy myśleć o kolejnych lokalnych betonowych drogach w naszej gminie – stwierdził Jerzy Lewi Kiedrowski, wójt gminy Tuchomie, który nie ukrywał zadowolenia z wyboru rozwiązania.

Fot. Lafarge. Podawanie betonu na układarkę

Fot. Lafarge. Maszyny dostarczyła firma Bomag, a za wykonanie odpowiedzialna była firma Harat

– Budowanie dróg lokalnych z betonu wałowanego to technologia bardzo perspektywiczna, dlatego staramy się ją propagować i mamy nadzieję, że zrewolucjonizuje ona podejście władz lokalnych do budowy tanich i trwałych dróg. Ważne, by samorządy miały wiedzę o zaletach nawierzchni betonowych – powiedział Dariusz Bocheńczyk, dyrektor ds. badań i standaryzacji Lafarge. – Jako producent materiałów dla tego typu inwestycji systematycznie rozwijamy naszą ofertę handlową. Rozwój nowych produktów, zarówno spoiw, jak i mieszanek kruszywowych do budowy dróg, to jeden z naszych najważniejszych celów.

– Beton wałowany ma zasadniczą zaletę w porównaniu do betonu tradycyjnego. Już po ułożeniu można po nim chodzić, a 2-3 dni później droga nadaje się w pełni do użytku. Zainteresowane są nią przede wszystkim gminy, naprawiające drogi lokalne i nadleśnictwa, bo to szybki sposób na utwardzenie i wzmocnienie dróg gruntowych. Jestem przekonany, że pod względem ekonomicznym i jakościowym budowa trwałych dróg lokalnych z betonu wałowanego jest dla samorządów optymalnym rozwiązaniem – powiedział Konrad Harat, właściciel firmy Harat Przedsiębiorstwo Drogowo-Budowlane Sp. J.

– Wszystko udało się świetnie dzięki pozytywnemu nastawieniu i współpracy stron uczestniczących w przedsięwzięciu oraz władz lokalnych. Nasza flagowa rozkładarka BF 800C została z powodzeniem przetestowana przez firmę Harat. Drogi miały szerokość 3 i 5 m lecz model układarki BF 800C daje możliwość ustawienia szerokości rozkładania nawierzchni nawet do 10 m. Niezawodny silnik Deutza o mocy 201 KM, wydajność 800t/h to tylko niektóre z parametrów maszyny. Rozkładarka Bomag potwierdziła swoją klasę i jestem przekonany, że znajdzie swoje miejsce we flocie firmy Harat i innych firm z branży drogowej – powiedział Mirosław Król, dyrektor generalny Fayat Bomag Polska.

Zalety wykonywania nawierzchni z betonu wałowanego:

• Krótki czas realizacji – droga jest przejezdna dla samochodów osobowych nawet już po 24-48 godzinach po ułożeniu betonu,
• Możliwość poprawy parametrów technicznych istniejących dróg lokalnych,
• Niski koszt składników wytworzenia betonu dzięki niewielkiej zawartości cementu w mieszance oraz możliwości użycia lokalnych kruszyw,
• Krótki czas pielęgnacji betonu,
• Brak wymagań stosowania częstych przerw dylatacyjnych,
• Możliwość wbudowywania masy betonowej przy użyciu typowego rozściełacza asfaltowego,
• Wystarczająca szorstkość nawierzchni,
• Niski koszt utrzymywania nawierzchni,
• Roboty związane z budową nawierzchni z betonu wałowanego mogą być wykonywane przy użyciu takiego samego sprzętu jaki jest wykorzystywany do układania nawierzchni bitumicznych, przez te same ekipy wykonawcze.

Fot. Lafarge. Betonowa droga lokalna pod Kielcami

Inny przykład: Budowa drogi w woj. świętokrzyskim

Na przełomie listopada i grudnia ubiegłego roku materiały Lafarge zostały wykorzystane do budowy betonowego odcinka drogi łączącego miejscowości Lesica i Lasek pod Kielcami. Blisko dwustumetrowy odcinek, o szerokości czterech metrów, został wykonany w technologii betonu wałowanego. Droga została wybudowana pod koniec roku, kiedy temperatura wynosiła niewiele ponad zero stopni. W takich warunkach atmosferycznych możliwość wykonania odcinka drogi o nawierzchni betonowej daje jedynie beton o szybkim przyroście wytrzymałości. Odpowiednią stała się mieszanka na bazie cementu portlandzkiego CEM II/A-M (S-LL) 52,5 N (nazwa handlowa Dynamik) o konsystencji wilgotnej i zagęszczanej mechanicznie ciężkim sprzętem drogowym. Droga poprawiła komunikację między miejscowościami Lesica i Lasek. Dzięki poszerzeniu drogi oraz ustabilizowaniu poboczy, poprawie uległo również bezpieczeństwo ruchu.